Παραμονεύει το σύνδρομο του εγκλεισμού;

Η κατάσταση που ζούμε είναι κάτι μεταξύ πολέμου και κατοχής. Είμαστε ελεύθεροι πολιορκημένοι από τον κορονοϊό. Στον πόλεμο οι άνθρωποι πήγαιναν στο καταφύγιο. Οι πρόσφυγες προσφεύγουν σε ασφαλέστερες χώρες. Εμείς προσφεύγουμε στο σπίτι μας που χρησιμοποιούμε  σαν καταφύγιο. Έξω υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας. Όχι από την αστυνομία, από τον ιό. Τι αποτελέσματα θα έχει αυτή η κατάσταση αν συνεχιστεί; Και καλά στην αρχή το φιλοσοφούμε, ανταλλάσουμε  μηνύματα, τι θα γίνει αν αυτό το πράγμα κρατήσει δύο μήνες; Η ψυχική αστάθεια  παραμονεύει. Καλά θα είναι να ξέρουμε πέντε πράγματα, να είμαστε προετοιμασμένοι. Ποια είναι η πιθανή ψυχοπαθολογία του εγκλεισμού;

1.      Μελαγχολία. Ο παρατεινόμενος κίνδυνος μας κάνει να νιώθουμε πως η ζωή μας χάνει σιγά – σιγά το νόημα της. Παύει να μας αρέσει ότι μας άρεσε πριν και παίρναμε χαρά. Μελαγχολούμε.

2.      Άγχος. Δεν έχουμε άγχος περιορισμένου χρόνου όπως πριν. Τώρα ο χρόνος έχει διασταλεί, σχεδόν είναι άχρονος. Ο άχρονος χρόνος που ζούμε μοιάζει με επιστημονική φαντασία. Παρ’ όλα αυτά  δεν το διασκεδάζουμε, αγχώμεθα και δεν καταλαβαίνουμε γιατί.

3.      Κλειστοφοβία. Μένουμε σπίτι, συχνά οι ώρες περνάνε χωρίς να το καταλάβουμε. Κάποια στιγμή νιώθουμε  δυσκίνητοι και αποκλεισμένοι από τους τοίχους του σπιτιού.

4.      Αποπροσανατολισμός. Η επανάληψη ίδιων ερεθισμάτων μέσα στο σπίτι ή μάλλον η απουσία νέων μπορεί να οδηγήσει σα αποπροσανατολισμό και πανικό. Το ημερήσιο πρόγραμμα κρατάει το μυαλό μας σε επαφή και απομακρύνει αυτό το ενδεχόμενο.

5.      Η κόπωση από τον εγκλεισμό μπορεί να οδηγήσει σε άρνηση του κινδύνου. Αν γίνει μαζικά είναι το χειρότερο ενδεχόμενο.

6.      Φοβίες ότι έχουμε κολλήσει τον ιό (εκρήξεις άγχους από τον φόβο του «μήπως έχω κολλήσει») γιατί αγγίξαμε κάπου ή βήχουμε λίγο. Πιο ευάλωτα είναι τα άτομα με ιστορικό ψυχαναγκασμών. Επίσης ψυχαναγκαστική αντιμετώπιση του προβλήματος όπως πως αέναο πλύσιμο χεριών, υπερβολική μικροβιοφοβία.

7.       Αισθήματα ενοχής κυρίως για όσους έχουν συγγενείς που δεν μπορούν να φροντίσουν.

8.      Κατάχρηση ουσιών. Ένα ποτό χαλαρώνει, πολλά μπορεί να γίνουν κακή συνήθεια.

9.      Διαταραχές ύπνου. Εδώ η τήρηση του ημερησίου προγράμματος, η σωματική άσκηση και η αποφυγή κατανάλωσης καφέ παίζει σημαντικό ρόλο. Αν έχουμε διαταραχή εφιαλτών δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.

Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να είναι μέσα στα όρια του φυσιολογικού, να μην συνιστούν δηλαδή ψυχική νόσο. Μπορεί όμως να προκαλέσουν έντονη δυσαρέσκεια και  διαταραχή των διαπροσωπικών σχέσεων που είναι πολύ σημαντικές για την ψυχική μας επιβίωση στην καραντίνα.

Τι κάνουμε αν διαπιστώσουμε κάτι στο οικογενειακό μας περιβάλλον; Παραμένουμε κοντά του,/ κοντά της, τον/ την στηρίζουμε, του/της μιλάμε αλλά κυρίως ακούμε. Αν η κατάσταση γίνει ενοχλητική για τον ίδιο ή για το περιβάλλον απευθυνόμαστε σε ειδικό. Υπάρχουν   (και εθελοντικές) ψυχιατρικές διαδικτυακές υπηρεσίες.